Meteorolozi upozoravaju na redak atmosferski fenomen koji bi mogao da obeleži početak zime 2025/2026. neuobičajeno niskim temperaturama i obilnim snegom širom Sjedinjenih Država, Kanade i Evrope. Prema analizama stručnjaka, uključujući Andreja Flisa sa Severe Weather Europe, ključni zimski mehanizam – polarni vrtlog – pokazuje znake ranog slabljenja, što bi moglo da otvori put prodoru arktičkog vazduha ka južnijim krajevima.

Polarni vrtlog je ogromna kružna struja hladnog vazduha koja se tokom zime formira iznad polarnih oblasti, u stratosferi i troposferi. Može se zamisliti kao nevidljivi „zid“ koji zadržava hladnoću iznad Arktika. Kada je vrtlog stabilan i snažan, hladan vazduh ostaje zarobljen na severu, a srednje geografske širine imaju blaže zime. Međutim, kada vrtlog oslabi ili se poremeti, hladan vazduh može da „procure“ južnije, donoseći talase hladnoće i snežnih padavina.

Ove godine meteorolozi beleže rani slučaj iznenadnog stratosferskog zagrevanja (SSW), pojave koja se obično javlja sredinom ili krajem zime. Ovaj poremećaj izaziva nagli rast temperature u stratosferi, destabilizuje polarni vrtlog i menja tok mlazne struje. Posledica: hladan vazduh počinje da se spušta ka nižim geografskim širinama.

Trenutno stanje i prognoze

Aktuelne analize pokazuju da je polarni vrtlog još uvek u standardnoj veličini i snazi, sa hladnim središtem iznad Arktika. Ipak, sistem visokog pritiska iznad Kanade već deformiše rub vrtloga, a meteorološki modeli predviđaju njegovo dodatno slabljenje.

U decembru se očekuju gotovo rekordno niske vrednosti snage vrtloga za taj period godine.

U nižim slojevima atmosfere prognoze ukazuju na dva snažna talasa pritiska i blokadu visokog pritiska iznad Grenlanda – kombinaciju koja dodatno remeti cirkulaciju vazduha i povećava verovatnoću hladnih prodora.

Prema trenutnim prognozama, početak decembra mogao bi da donese prodor hladnog vazduha kroz severne, centralne i istočne delove SAD, uz formiranje snežnog pokrivača od južne Kanade ka zapadu i severoistoku SAD. U Evropi se očekuju slični uslovi – hladan vazduh nad severnim i centralnim delovima kontinenta, uključujući Veliku Britaniju, uz mogućnost obilnih snežnih padavina.