Dokumentaciono-informacioni centar Veritas podseća da se 7. decembra navršavaju

Box: 34 godine od jednog od najpoznatijih i najpotresnijih ratnih zločina nad srpskim civilima u Hrvatskoj – ubistva porodice Zec u Zagrebu
. Tada su pripadnici specijalne jedinice MUP-a Hrvatske, poznati kao „merčepovci“ odnosno „Jesenje kiše“, kojom je komandovao Tomislav Merčep, ubili Mihajla Zeca (38), njegovu suprugu Mariju (36) i ćerku Aleksandru (12).

Prema saopštenju Veritasa, Merčepov zamenik Miro Bajramović naredio je grupi pripadnika jedinice – Igoru Mikoli, Siniši Rimcu, Nebojši Hodaku i Snježani Živanović – da

Box: privedu Mihajla Zeca
pod optužbom da je povezan sa krajiškim Srbima. Tokom privođenja, kasno uveče oko 23 časa ispred kuće u Poljaničkoj ulici na Trešnjevci, Mihajla je pucao i usmrtio Siniša Rimac, navodno tokom pokušaja bekstva.

Nakon toga, pripadnik jedinice Munib Suljić vratio se u kuću

Box: porodice Zec,
odakle je izveo Mariju i dvanaestogodišnju Aleksandru. Dve zarobljene žrtve odvedene su najpre u hotel „Panorama“, a potom na Sljeme, gde su Suljić i njegovi saborci izvršili egzekuciju. Tela su potom bačena u jamu za smeće i prekrivena, prema svedočenjima iz istrage.

Samo nekoliko dana kasnije, Marijin brat Zlatko Mesić, koji je takođe radio u MUP-u Hrvatske, pronašao je tela. U kući su preživeli samo Gordana i Dušan, Aleksandrini brat i sestra, koji su uspeli da se sakriju.

Za ubistvo su ubrzo uhapšeni Suljić, Mikola, Rimac, Hodak i Živanović. Neki od njih su pred istražnim sudijom priznali zločin, ali je kasnije utvrđeno da tokom saslušanja nisu imali advokata, što je zakonska obaveza za dela takve težine. Zbog toga su njihovi iskazi proglašeni nevažećim i izbačeni iz spisa, pa su optuženi oslobođeni zbog „nedostatka dokaza“.

Tek mnogo godina kasnije, u maju 2016, Županijski sud u Zagrebu izrekao je nepravosnažnu presudu Tomislavu Merčepu, komandantu rezervne jedinice MUP-a stacionirane u Pakračkoj Poljani i na Zagrebačkom velesajmu, i osuđuje ga na 5 godina i 6 meseci zatvora. Teretilo ga se da nije sprečio podređene u nezakonitim hapšenjima, mučenjima i ubistvima 31 civila, dovedenih iz više mesta – Zagreba, Kutine, Ribnjaka, Janje Lipe, Bujavice, Međurića, Zbjegovače i Pakračke Poljane. Od ukupnog broja žrtava, 23 su ubijene, a u presudi je izostavljeno još 20 imena, navodno zbog toga što nije bilo moguće utvrditi direktne izvršioce.

Među potvrđenim žrtvama nalazila se i porodica Zec – Mihajlo, Marija i Aleksandra.

Vrhovni sud Hrvatske je u februaru 2017. preinačio presudu i povećao Merčepu kaznu na 7 godina zatvora. Zbog pogoršanog zdravstvenog stanja i „uzornog vladanja“, u martu 2020. donesena je odluka o njegovom puštanju na uslovnu slobodu nakon odsluženih tri četvrtine kazne.

Kasnije te godine mediji su objavili da je Tomislav Merčep preminuo u 69. godini, podsećajući pritom da je učestvovao u predsedničkoj kandidaturi 2000, kao i da je 2015. bio VIP gost na inauguraciji Kolinde Grabar Kitarović.

Veritas naglašava da je, uz likvidacije porodica Kozbašić (Petrinja, 1991), Čengić (Ervenik, 1992), Radosavljević (Daruvar, 1992) i Olujić (Cerna, 1992), ubistvo porodice Zec jedan od najmonstruoznijih zločina nad civilima devedesetih, izvršen isključivo zbog njihove srpske nacionalnosti. Sve navedene porodice bile su mešovitog porekla, osim Radosavljevića, gde su oba supružnika bila Srbi.