Saudijska Arabija polako se pretvara u ključnog svetskog posrednika u teškim međunarodnim pregovorima. Nakon što je bila domaćin razgovorima između Sjedinjenih Američkih Država i Rusije, sada je ugostila i sastanak između SAD-a i Ukrajine, što je još jedan korak u jačanju njene diplomatske uloge.

Bilo da organizuje pregovore o okončanju rata u Ukrajini, učestvuje u razgovorima o budućnosti Gaze ili dočekuje američke lidere na najvišem nivou, Saudijska Arabija poslednjih godina izrasta u neočekivanog posrednika među najmoćnijim državama sveta, piše

Iako je pre manje od pet godina američki predsednik Džo Bajden nazvao Saudijsku Arabiju "izopštenikom", ova država je napravila značajne reforme i pokušava da promeni svoj imidž. Međutim, organizacije za ljudska prava i dalje ističu ozbiljne probleme u vezi sa stanjem ljudskih prava u ovoj autoritarnoj zalivskoj zemlji.

Pregovori između SAD-a i Ukrajine, održani u priobalnom gradu Džedi, predstavljaju simboličan pokušaj "rebrendiranja" Saudijske Arabije, a iza njih stoji moćni saudijski prestolonaslednik Mohamed bin Salman.

Promena imidža i nova diplomatska uloga

Mohamed bin Salman, poznat kao MBS, pokušava da transformiše imidž Saudijske Arabije iz konzervativne teokratske države bogate naftom u regionalnog giganta zasnovanog na diplomatiji, biznisu, turizmu, zabavi i sportu. Ovaj ambiciozni plan deo je vizije "Saudijska Arabija 2030", čiji je cilj diverzifikacija ekonomije i smanjenje zavisnosti od nafte.

Prema rečima Tomasa Lipmana iz Instituta za Bliski istok u Vašingtonu, Saudijska Arabija danas je "vidljiviji i energičniji igrač na svetskoj sceni" nego što je to bila u prošlosti.

Pored toga, Saudijska Arabija je postala stalni domaćin međunarodnih sportskih događaja i koncerata zapadnih pop zvezda, a njen javni investicioni fond uložio je u engleski fudbalski klub Njukasl Junajted. Takođe, bila je ključni igrač u stvaranju kontroverzne LIV golf lige, koja se na kraju spojila sa PGA-om.

Odnosi sa moćnim svetskim silama

Saudijska Arabija uspela je da održi dobre odnose i sa Sjedinjenim Američkim Državama i sa Kinom, čime se svrstala među države poput Indije, Brazila i Južnoafričke Republike koje vešto balansiraju između velikih sila.

Iako je nekada bila na meti kritika zbog kršenja ljudskih prava, Saudijska Arabija je uvela određene reforme, uključujući ukidanje obavezne nošnje hidžaba za žene u javnosti i omogućavanje ženama da voze i prisustvuju sportskim događajima.

Međutim, i pored ovih promena, izveštaj Stejt departmenta iz prošle godine ukazuje na "značajna kršenja ljudskih prava", uključujući "proizvoljna ili nezakonita ubistva", "ekstremnu represiju neslaganja" i "mučenje".

Saudijska Arabija sada pokušava da se pozicionira kao alternativa mestima poput Ženeve i Beča kada su u pitanju međunarodni pregovori, dok istovremeno gradi imidž modernog, otvorenog i globalno uticajnog igrača.